Categorie: Historie

Door: Arthur Cransveld

Het hoogtepunt  in het verenigingsjaar van een schutterij is het jaarlijks koningsvogelschieten. Het koningsvogelschieten vindt in Vaals traditiegetrouw plaats op Pinkstermaandag. De dag wordt begonnen met de zogenaamde Koningmis in de St.Pauluskerk. Vervolgens wordt op het kerkhof een krans gelegd op het graf van de laatste overleden schutter, plaatsvervangend voor alle overleden schutters.
Hierna begeeft men zich naar de schuttersweide waar het traditioneel koningsvogelschieten zal plaatsvinden. Op een plus minus 15 meter hoge mast wordt een houten vogel geplaatst, in Vaals is dit een sierlijk beschilderde haan.
Na het openingsschot door de nog regerende koning en de eregasten wordt  het eerste naamkaartje – liefst door een neutraal persoon –  uit een zakje getrokken, waarna de schutter zijn schot op de vogel mag lossen. Als alle leden geschoten hebben begint een nieuwe ronde.
Hij die de (vaak) laatste splinter van de vogel wegschiet mag zich koning van schutterij St.Paulus noemen voor het komende jaren of tot dat een nieuw koningsvogelschieten gehouden wordt.

Door: Arthur Cransveld

De schutter die drie opeenvolgende jaren de koningstitel behaald mag zich Keizer van de schutterij noemen. De zilveren Koningsvogel wordt dan zijn eigendom en de schutterij is verplicht een nieuwe Koningsvogel aan te schaffen.

Schutterij St.Paulus telt tot op heden 6 keizers.

De eerste keizer was Wernerus Ortmans die in 1759 keizer werd en de laatste keizer was August Hamers die in 1906  de zesde en tot nu laatste keizer van St.Paulus is geweest.

Door: Arthur Cransveld

Reeds een aantal jaren organiseert schutterij St. Paulus voorafgaand  aan het koningsvogelschieten het Burgerkoningschieten.

Dit geschiedt onder dezelfde voorwaarden als het koningschieten van de schutterij.

Met dat verschil dat iedereen, man of vrouw, Vaalsenaar of niet Vaalsenaar vanaf 16 jaar hieraan mag deelnemen.
De burgerkoning ontvangt een fraaie herinneringsoorkonde en wordt als eregast uitgenodigd bij festiviteiten van de schutterij, maar heeft verder geen verplichtingen.

Door: Arthus Cransveld

Omdat de exacte oprichtingsdatum van onze schutterij helaas niet meer te achterhalen is, maar volgens de oude kronieken, die nog in het bezit zijn van de schutterij, duidelijk staat vermeld dat in 1600 reeds “Volgens oud gebruik“ de Koningsvogel werd geschoten, heeft men lang geleden besloten als oprichtingsdatum Anno 1600 te gebruiken. In 1900 vierden de ‘Paulus Sjutse’ zodoende hun 300 jarig jubileum.

Reeds vele jaren gebruikten de Vaalser schutters de schuttersweide aan de Viergrenzenweg, eigendom van Gottfried Schmalbach, als schietweide. Vanwege het 300 jarig bestaansfeest ontvingen de schutters “Dank einer hochherzichen Stiftung” de schuttersweide als hun eigendom. In de loop der jaren werden een groot aantal verbeteringen op de schuttersweide aangebracht.

Omdat tijdens het koningsvogelschieten op Pinkstermaandag 1928 een bezoeker aan het Drielandenpunt de kogels om de oren floten en deze bezoeker een proteststuk in een Limburgse krant plaatste werd de schutterij verplicht een Kogelvanger aan te schaffen. Op paasmaandag 1930 vond de plechtige inwijding van de kogelvanger plaats door burgemeester Rhoen.

In 1934 startte men met de bouw van een nieuw schutterslokaal op de schuttersweide. Na 67 jaar trouwe dienst werd de kogelvanger in 1997 vervangen door een moderne nieuwe kogelvanger.

Omdat het oude schutterslokaal niet meer aan de moderne eisen van de tijd voldeed werd in 1981 besloten het oude schutterslokaal te slopen en een nieuw ‘Schutters Home’ te bouwen. In maart 1983 werd door beschermheer Hub Willms de eerste steen gelegd en op 29 april 1984 werd het nieuwe schutterslokaal op feestelijke wijze ingezegend en in gebruik genomen.

Vermeldenswaardig is zeer zeker het feit dat dit lokaal volledig door de leden van de schutterij zelf is gebouwd en ook nog zonder een cent subsidie.

Hopelijk zullen nog vele generaties schutters van dit unieke Home profiteren.

Door: Arthur Cransveld

Sedert de opkomst van de schutterijen was het regel om een patroonheilige te kiezen.

Vanaf haar oprichting draagt onze schutterij de naam van St. Paulus, de patroon van de plaatselijke parochiekerk.

Onze schutterij herdenkt haar patroon jaarlijks, rond het feest van St. Paulus’ bekering, op 25 januari met een plechtige hoogmis voor de levende en overleden leden van de schutterij.